Υπάρχουν σκλάβοι στις μέρες μας; - Σύγχρονη Δουλεία


Σύγχρονη Δουλεία

 της Στεφανί Ράσκοβα




Τι είναι δουλεία;


Σύμφωνα με τη Βικιπαίδεια, «H δουλεία υπήρξε αρχαίος και διαπολιτισμικός θεσμός που νομιμοποιούσε τη μετατροπή του ανθρώπου σε ιδιοκτησία. Απαγορεύτηκε σταδιακά για οικονομικούς και ηθικούς λόγους στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Η δουλεία συνεπαγόταν όχι μόνον τον κοινωνικό θάνατο του ατόμου, αλλά του αφαιρούσε αυτή καθαυτή την ανθρώπινη υπόσταση και το υποβίβαζε στο εξής σε αντικείμενο προς ιδιοκτησία και χρήση (ιδιώτη ή κράτους). Σε κατάσταση δουλείας ζούσε κατά καιρούς και περιοχές το 20%- 40% του πληθυσμού των κοινωνιών, ενώ υπήρξαν και κοινωνίες με πολύ υψηλότερο ποσοστό δούλων.».


Υπάρχει σήμερα;

Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας, υπάρχει δουλεία υπό διαφορετικές μορφές. Πρόκειται για εμπορία ανθρώπων, σεξουαλική εκμετάλλευση, καταναγκαστικούς γάμους, παιδιά-σκλάβους, καταναγκαστική εργασία και κληρονομική δουλεία. Η δουλεία σήμερα ορίζεται ως «η πλήρης εξουσία και έλεγχος ενός ανθρώπου επάνω σε κάποιον άλλο με στόχο κυρίως την οικονομική ή και άλλης μορφής εκμετάλλευσή του». 

Ας μιλήσουν οι αριθμοί

Σήμερα, υπολογίζεται πως υπάρχουν περίπου 40.3 εκατομμύρια άνθρωποι ως δούλοι. Τα 10 εκατομμύρια είναι παιδιά. Οι 24.9 εκατομμύριοι είναι δούλοι σε καταναγκαστική εργασία, οι 15.4 εκατ. σε καταναγκαστικό γάμο και οι 4.8 εκατ. σκλάβοι σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Η πλειονότητα είναι κορίτσια και γυναίκες.  (πηγή)

Στο παρακάτω διάγραμμα, φαίνεται ο αριθμός των ανθρώπων υπό δουλεία στις χώρες όπου ακμάζει το φαινόμενο. Τα στοιχεία αυτά είναι από προηγούμενο έτος.






Αν λάβουμε υπ’όψιν μας την αναλογία πληθυσμού-δούλων, τότε η Μαυριτανία είναι η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό δουλείας στον κόσμο. Το 4% του πληθυσμού της είναι δούλοι. Μάλιστα, στη μαυριτανική κοινωνία η δουλεία είναι κληρονομική και αποτελεί φυσικό κομμάτι της καθημερινότητας των Μαυριτανών. Εκεί οι δούλοι δέχονται την κατάστασή τους και δε διανοούνται να απελευθερωθούν. Ακόμα κι αν κάποιος το επιχειρήσει, οι υπόλοιποι της τάξης του θα τον εξοστρακίσουν. Πέρα από αυτό, δε θα μπορούσε να φτάσει μακριά, μιας και όλοι οι δούλοι είναι αγράμματοι και σχεδόν κανείς τους δεν έχει δει χρήματα στη ζωή του. Είναι, λοιπόν, καταδικασμένοι να ζουν υπό τον ζυγό του αφέντη τους, τον οποίο εμπιστεύονται και σέβονται. Γεννιούνται και πεθαίνουν σκλάβοι, χωρίς να τους περνάει από το μυαλό πως υπάρχει εναλλακτική λύση.

Τα κράτη με το μικρότερο ποσοστό είναι η Ισλανδία και το Λουξεμβούργο με μόλις 100 θύματα δουλείας η κάθε μία. Στην Ευρώπη, τα θύματα σεξουαλικής ή οικονομικής εκμετάλλευσης αποτελούν το 1,6% του πληθυσμού. 

Η δουλεία στην Ελλάδα

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 156η θέση με ποσοστό 0,013%, που μεταφράζεται σε περίπου 1.400 δούλους. Μετά τον αγώνα του 1821, απαγόρευσε τη δουλεία. Στο σύνταγμα του 1821, 1822, 1823 και 1844 όριζαν πως «εις την ελληνική επικράτειαν ούτε πωλείται ούτε αγοράζεται άνθρωπος. Αργυρώνητος δε παντός γένους και πάσης θρησκείας, άμα πατήσας το Ελληνικό έδαφος, είναι ελεύθερος και από τον δεσπότην αυτού ακαταζήτητος». Πλέον, στο σύνταγμα (άρθρο 22) ορίζεται ότι «οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται» και «η εργασία αποτελεί δικαίωμα και προστατεύεται από το Κράτος, που μεριμνά για τη δημιουργία συνθηκών απασχόλησης όλων των πολιτών και για την ηθική και υλική εξύψωση του εργαζόμενου αγροτικού και αστικού πληθυσμού. Όλοι οι εργαζόμενοι, ανεξάρτητα από φύλο ή άλλη διάκριση, έχουν δικαίωμα ίσης αμοιβής για παρεχόμενη εργασία ίσης αξίας.» 


Υπάρχουν όμως ακόμα περιστατικά, κυρίως παιδιών σε καταναγκαστική εργασία και σεξουαλικής εκμετάλλευσης γυναικών. 

Κυβερνήσεις

Αν και υπάρχουν νόμοι που ποινικοποιούν ορισμένες μορφές δουλείας (εκτός από τη Βόρεια Κορέα), οι κυβερνήσεις αρκούνται μόνο στα χαρτιά, χωρίς να πράττουν. 

Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο μέσος πολίτης είναι πως θύματα δουλείας δεν υπάρχουν μόνο σε τριτοκοσμικές χώρες, δεν είναι σπάνιο φαινόμενο και δεν περιορίζονται σε χώρους όπως τα ορυχεία ή οι ορυζώνες. Μπορεί να υπάρχουν στο οικοδομικό τετράγωνο της γειτονιάς σου, στην καφετέρια όπου παραγγέλνεις τον καφέ σου, στο συνεργείο που επισκευάζουν το αμάξι σου. Και όχι, τα άτομα αυτά δεν έχουν επιλογή. Κανείς δεν επιλέγει να στερηθεί την ελευθερία του οικειοθελώς.




Για περισσότερες πληροφορίες:

 
2 Δεκεμβρίου - Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Δουλείας 

Ενημερώσου!

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Βιβλιοφωτογραφία του μήνα (Απρίλιος 2020)

Δράκοι

Νιώθεις συνεχώς κουρασμένος; Αυτοί είναι οι λόγοι!

Ted Talk 1: Σεξουαλική Ευχαρίστηση

To be or not to be?